dakbedekking

dakbedekking: 10 praktische tips & nuttige informatie

Dakbedekking

Er bestaan tegenwoordig veel soorten dakbedekking. Een goede en juist gekozen dakbedekking voorkomt een hoop problemen. Voor schuine daken gebruikt men vaak dakpannen. Dat kunnen keramische dakpannen zijn of betonpannen. Keramische pannen worden gebakken uit klei en ze zijn verkrijgbaar in veel kleuren en maten. Lees meer over dakpannen in tip 5. Je kunt het dak ook met andere materialen bedekken, bijvoorbeeld met riet, metalen dakpanpanelen of lei. Een plat dak wordt vaak voorzien van bitumen, kunststof of metalen bedekking. Dakdekken kun je zelf, maar in veel gevallen is het verstandiger de hulp van een professioneel bedrijf in te schakelen. Zelf doen, lijkt financieel aantrekkelijker, maar bedenk dat het een tijdrovende klus is waarbij nauwkeurigheid een belangrijke vereiste is. Als de bedekking niet accuraat gedaan is, kunnen er lekkages voorkomen die hoge kosten voortbrengen. Wil je zelf aan de slag gaan? Lees dan de tips bij tip 10. Je mag van een professioneel bedrijf verwachten dat zij het beste advies geven en kwaliteit leveren. Een professioneel dakdekkerbedrijf kan ook ingeschakeld worden om de oorzaak van een lekkage op te sporen en alleen deze te repareren. Er kunnen andere redenen zijn om te kiezen voor een nieuw dak. Zo kan een nieuw dak bijvoorbeeld de waarde van de woning vermeerderen. Vraag bij diverse dakdekkerbedrijven offertes aan om deze met elkaar te kunnen vergelijken. Het kan vele euro’s schelen. Vraag om referenties en gebruik deze ook om een goed beeld te krijgen hoe het bedrijf zijn werk doet.

Lekkage

(Hardnekkige) lekkage kan een reden zijn het dak te renoveren of vernieuwen. Het is soms lastig te achterhalen welke oorzaak de lekkage heeft. Het is namelijk niet altijd zo dat de plek waar de natte plek zich aan het plafond bevindt ook daadwerkelijk de plek is waar de lekkage zit. Zaak is er snel bij te zijn en een lekkage niet op zijn beloop te laten. Het dakbeschot kan een steeds groter wordende schade oplopen. Je hebt twee mensen, een tuinslang en een droge dag nodig om opvrij eenvoudige wijze een lekkage op te sporen. Spuit het dak nat, terwijl de andere persoon binnen staat om te bekijken waar het water daadwerkelijk naar binnen gaat. Een verstopte dakgoot is ook vaak de boosdoener. Regelmatig de dakgoot reinigen, verlaagt het risico dat de dakgoot overstroomt en lekkage veroorzaakt.

Een plat dak is het meest gevoelig voor lekkages, vooral wanneer gewerkt is met asfaltmateriaal. Weersomstandigheden als vorst en dooi kunnen inwerken op de randen van de knik die na verloop van tijd open kunnen barsten. Het is goed mogelijk dat hier het probleem van de lekkage ligt. Als dit het geval is en er een reparatie nodig is, kan men overwegen in de toekomst het dak te voorzien van een naadloze dakbedekking (uit een stuk). Wie een boerderij of huis bezit met een zogenaamde kil (de plaats waar twee dakdelen onder een hoek samenkomen) heeft hier een kwetsbaar deel op het dak wat lekkages betreft. Controleer de kilgoot en de dakpannen. Vervang de kilgoot als deze gebreken vertoont en vervang beschadigde dakpannen. Een lekkende kil is vaak te complex om zelf te repareren. Het is verstandig om hier professionele hulp te vragen. Roestig daklood en gaten in het daklood kunnen de oorzaak van een lekkage zijn. Het daklood om de schoorsteen kan een lekkage veroorzaken, maar ook gebarsten stenen rondom de schoorsteen. Controleer ook de voegen van de schoorsteen en de schoorsteenkap.

Dakbedekking plat dak

Globaal kun je spreken over drie soorten dakbedekking voor het platte dak:
  • Bitumen (roofing)
Een plat dak wordt gedragen door houten planken die op draagbalken zijn gelegd. Op de planken wordt het meest gekozen voor een dakbedekking van zogenaamd gebitumineerd afdekmateriaal. Bitumen dakbedekking kan bestaan uit goedkoop materiaal (bijvoorbeeld teerpapier) tot kwaliteit materiaal (bijvoorbeeld duurzaam polyestervilt). Bitumen is een aardolieproduct en wordt veel verward met teer. Teer is echter een steenkoolproduct en mag in Nederland niet meer worden gebruikt. Bitumen heeft door de andere samenstelling unieke eigenschappen, waaronder een duurzame waterdichtheid, een uitstekende hechting en eenvoudige verwerking. Bitumen is een belangrijke grondstof voor het maken van asfalt. Het is een materiaal wat volop in ontwikkeling is en daardoor steeds verder geoptimaliseerd. Aan gemodificeerd bitumen worden kunststoffen toegevoegd. Een bitumen dakbedekking gaat ongeveer 20 jaar mee. Het is in verschillende kleuren verkrijgbaar.
  • Kunststof en hoogpolymeren
EDPM is een synthetisch rubber, vervaardigd door polymerisatie van Ethyleen, Propyleen en een Di Monomeer. In Europa, de Verenigde Staten en het Midden-Oosten worden al meer dan 30 jaar daken gemaakt met EDPM dakbedekking. Het is brandveilig materiaal en bestand tegen alle weersomstandigheden (ongevoelig voor UV en Ozon). Het heeft een hoge elasticiteit en het is chemisch bestand tegen logen, zuren en zouten. EDPM is hoog in kwaliteit en gaat minstens 30 jaar mee. Onafhankelijke instituten (waaronder NIBE en Boom) hebben onderzocht en onderstreept dat EDPM dakbedekking tot de meest ecologische verantwoorde behoort. EDPM dakbedekking kan door de fabriek op maat gemaakt worden. Het dak kan dus zonder naden bedekt worden, waardoor de kans op een lekkage zeer gering wordt.

PVC dakbedekking is minder duurzaam als EDPM. Hoewel het goed bestand is tegen chemicaliën, kan het wel aangetast worden door oplosmiddelen als aardolieproducten, waaronder bitumen en polystyreen. Daarom mogen dakbanen van PVC nooit direct op een bitumen of polystyreen ondergrond worden aangebracht. Er hoort altijd een scheidingslaag tussen te zitten. De levensduur van PVC dakbedekking ligt tussen 20 en 30 jaar. Hoe dikker het materiaal, hoe langer de levensduur.

Dakbedekking schuin dak

Hellende of schuine daken komen in Europa het meest voor. Hellende daken werden vroeger al gebouwd wegens de beste bescherming van de woning tegen weersinvloeden die typerend zijn voor ons klimaat: veel wind en veel regen. De driehoekige vorm maakt het bestand tegen harde wind. Het water kan makkelijk afgevloeid worden en de kap is daarbij een prima warmtebuffer. Een schuin dak heeft dakspanten die op de buitenmuren rusten en bij elkaar komen bij de nokbalk. Op de dakspanten zijn latjes gespijkerd die de dakbedekking dragen. Vaak wordt er onder de dunne latjes een waterdichte folie aangebracht en soms daaronder nog eens planken. Dakpannen zijn het meest gebruikte materiaal om schuine daken te bedekken. Er zijn verschillende soorten dakpannen. Zie tip 5. Daarnaast worden ook dakpanplaten en leisteen gebruikt als dakbedekking voor een schuin dak. Een vrij eenvoudige en relatief goedkope manier om een schuin dak te bedekken is met shingles. Shingle wordt veel gebruikt als alternatief voor leisteen dakbedekking. Het is een schubvormig bitumen dakbedekking speciaal voor schuine daken. Het materiaal heeft een lange levensduur en men gebruikt het voor vele type woningen, vakantiehuisjes, schuren en tuinhuizen. Er zijn vele soorten modellen en kleuren verkrijgbaar. De shingle dakbedekking is over komen waaien uit Amerika.

Meestal kies je voor een bepaalde dakbedekking omdat de soort je het best bevalt. Soms heb je echter wel te maken met stedenbouwkundige voorschriften en mag je alleen de voorgeschreven soorten (en kleuren) gebruiken. Belangrijk is het ook te kiezen voor materiaal dat het beste bij de dakhelling past. Niet alle materialen zijn geschikt bij een bepaalde hellinggraad. De kans bij minder geschikt materiaal is dan groot dat er bijvoorbeeld regenwater kan binnen dringen. De mogelijke belasting van het materiaal voor het milieu kan ook een belangrijke overweging voor je keuze zijn.

Dakpannen

Dakpannen zijn er in vele soorten en maten. Ze worden gebruikt als dakbedekking voor schuine (hellende) daken. Door het grote aanbod kan het lastig zijn de juiste keuze te maken. In de eerste plaats moet de keuze aansluiten bij eventuele stedenbouwkundige voorschriften. Het type dakpan moet natuurlijk ook passen bij het type woning. Bij de keuze voor dakpannen moet rekening worden gehouden met de minimale dakhelling. De dakhelling is de hoek die de vloer maakt met het dakvlak. De dakhelling wordt per type dakpan aangegeven in het aantal graden. Niet alle dakpannen zijn geschikt voor daken met een lage dakhelling. Andere factoren die kunnen meewegen in de keuze zijn: de grootte van het dak, de kleuren van gevel, ramen en deuren, garantie en kwaliteit.

Grof gezegd bestaan er twee soorten dakpannen: de keramische dakpan en de betonnen dakpan. De betonnen dakpannen worden ook wel snellegers genoemd. Ze zijn goedkoper dan de keramische en ze werken minder. De meeste mensen kiezen desondanks toch vaker voor de keramische pannen, omdat deze mooier worden gevonden.

Een ander onderscheid tussen pannen is de vorm. Er zijn holle dakpannen, holle dakpannen met sluitingen, dakpannen met lichte golving en sluitingen, platte dakpannen met ribben en sluitingen, platte dakpannen met sluitingen en tegelpannen.

Betonnen dakpannen hebben over het algemeen grote afmetingen. Ze zijn goedkoper dan keramische dakpannen. De kleur van de dakpannen blijft over het algemeen langer goed waardoor beschadigingen minder snel opvallen. Keramische pannen zijn gemaakt van gebakken klei (aarde). De keramische dakpan wordt het meest gebruikt in Nederland en België.

Golfplaten

Golfplaten zijn vrij eenvoudig zelf te plaatsen. Het materiaal is licht en relatief goedkoop. Er zijn verschillende soorten verkrijgbaar voor diverse toepassingen. De huidige golfplaten bevatten tegenwoordig geen asbest meer omdat de productie van asbesthoudend materiaal is verboden. Er bestaan nog veel oude schuren met een dakbedekking van asbesthoudende golfplaten. Wanneer je deze wilt verwijderen, moet je het aangeven bij de gemeente. Zij verstrekken onder andere informatie over de voorschriften die je in acht moet nemen bij het veilig verwijderen van de platen. Het kan zijn dat een omgevingsvergunning nodig is. In dat geval moet je de platen laten verwijderen door een gecertificeerd asbestverwijderingsbedrijf.

Er is keuze in verschillende golfplaten, onder andere:
  • Polycarbonaat golfplaat
Polycarbonaat heeft een hoge lichtdoorlaatbaarheid. Het is dun materiaal maar toch heeft het een lange levensduur. Polycarbonaat is moeilijk ontvlambaar, duurzaam en weerbestendig.
  • Polyester golfplaat
Polyester (golf)platen worden gemaakt uit licht stabiel polyesterhars, versterkt met glasvezelmatten. Ze zijn licht van gewicht, duurzaam en uv-bestendig (ze verkleuren niet onder invloed van het licht). Polyester golfplaten worden veel gebruikt voor schuren, fietsenstallingen, stallen en andere bouw waar lichtdoorlatendheid gewenst is.
  • PVC golfplaat
PVC golfplaten worden veel gebruikt voor schuurtjes en fietsenstallingen. Ze zijn weerbestendig, moeilijk brandbaar, hagelvast en eenvoudig te bewerken.
  • Vezelcement golfplaat
Vezelcement golfplaten bevatten geen asbest. Ze worden veel gebruikt als dakbedekking voor stallen, maneges en schuren. Ze zijn niet lichtdoorlatend, maar wel verkrijgbaar in meerdere kleuren.
  • Bitumen golfplaat
De bitumen golfplaat is het best bestand tegen hagelbuien. Ze zijn makkelijk te verwerken, duurzaam en een van de goedkoopste soort dakbedekking.

Op de website van Karwei lees je hoe je 9 stappen eenvoudig zelf een (af)dak maakt van golfplaten.

Subsidie groen dak

Verschillende gemeenten willen bevorderen dat particulieren, bedrijven en instellingen kiezen voor de aanleg van een groen dak. Zij verstrekken hiervoor subsidies. Let op, de subsidie wordt niet door elke gemeente verstrekt en de hoogte van de subsidie kan ook per plaats verschillen. Groene daken zorgen niet alleen voor meer groen in de stad, maar ze gaan ook de opwarming van de stad (global heating) door verharde oppervlakten, zoals daken, tegen. Ook zorgen groene daken bij hevige buien voor minder wateroverlast. De beplanting op het dak filtert fijne stoffen uit de lucht en bevordert daarmee de luchtkwaliteit. Een groen dak kan worden aangelegd op alle dakbedekkingsoorten. Meestal worden er op de normale dakbedekking een aantal extra lagen aangebracht voor isolatie en om het regenwater vast te houden. De bovenste laag bestaat uit een grondmengsel met planten. Op warme dagen werkt een groen dak isolerend. De onderliggende ruimte blijft een aantal graden koeler. De groene laag zorgt ervoor dat de zon de onderliggende laag, de oorspronkelijke dakbedekking, niet kan aantasten. De groene laag beschermt de oorspronkelijke laag, waardoor de levensduur van de oude laag verlengd kan worden tot wel 40 jaar. Daarmee bespaar je ook op de afval en de kosten van een nieuwe dakbedekking. De beplanting van een groen dak kan bestaan uit vetplantjes, sedum (vetkruid), kruiden, mos en gras. Je ziet ook wel steeds meer gebruik van bomen en struiken. Er zijn dus verschillende soorten groene daken (ook wel groendaken genoemd), bijvoorbeeld sedumdaken, grasdaken en kruidendaken.

Vergunningen

In principe mogen de dakpannen op bestaande woningen zonder gemeentelijke toestemming vervangen worden. Het geldt voor vervanging van dakpannen door een ander type, andere kleur of vervanging van andere soorten dakbedekking, of het nu gaat om dakpanplaten, golfplaten of riet. Het vervangen van dakbedekking valt in principe onder regulier onderhoud. Toch mag de gemeente wel optreden als deze de nieuwe dakbedekking te lelijk vindt. Het dak moet bijvoorbeeld wel in het plaatje van de wijk passen. Een vergunning zal wel nodig zijn als het gaat om een nieuw bouwwerk en de verandering gevolgen heeft van stedenbouwkundige of planologische aard. Er is ook een bouwvergunning nodig als door de nieuwe dakbedekking de oppervlakte van het gebouw toeneemt en/of de constructie van het bouwwerk verandert. De bouw van een dakterras valt altijd samen met nieuwe dakbedekking. Voor het bouwen van een dakterras is toestemming van de gemeente nodig in de vorm van een bouwvergunning. Ook voor de omheining (balustrade) is een vergunning nodig.

Voor het vervangen van dakbedekking bij een nieuwbouwwoning is een vergunning vereist. Ook als het alleen vervanging van de dakpannen betreft. Dakpannen zijn onderdeel van de verleende bouw/omgevingsvergunning. Er moet gebouwd worden volgens de voorgeschreven pannen die vermeld worden in de vergunning. Ook mogen de dakbedekkingen van monumenten en beschermde stad- en dorpsgezichten niet zonder vergunning vervangen worden.

De gemeente vraagt voor het afgeven van een bouwvergunning om een bouwtechnische tekening. Het is beter de gemeente van tevoren te vragen of een vergunning nodig is om problemen te voorkomen. Je kunt bijna alle gemeenten online raadplegen. Het antwoord op de vraag of een vergunning nodig is en wel of niet verleend wordt kan gemiddeld wel twaalf weken op zich laten wachten. De gemeente mag deze periode nog eens verlengen met zes weken. Voor het aanvragen van een vergunning worden kosten berekend. De hoogte van die kosten verschillen per gemeente.

Wat komt er bij kijken?

Als je dak aan een ernstige reparatie toe is, kun je overwegen om hem opnieuw te bedekken. Maar een dak is niet zomaar gerepareerd. Er komt nogal wat bij kijken. Wil je het dak zelf repareren of besteed je de klus uit? Via het aanvragen van offertes kom je er al snel achter hoeveel het vervangen of repareren zal kosten. Vervangen van dakbedekking neemt in principe niet al teveel tijd in beslag, zeker niet als je het door een gespecialiseerd bedrijf laat doen. Een heel pannendak vervangen is een ander verhaal. Dat kan heel ingrijpend zijn. Denk aan het volgende:
  • Bouwvergunning
Ten eerste is het in een aantal gevallen nodig een bouwvergunning aan te vragen, zeker wanneer je denkt aan een compleet nieuw dak. Het plaatsen van een nieuw dak kan ook aanleiding zijn een dakkapel (of een dakraam) te overwegen. In het geval dat er een vergunning nodig is, zal de gemeente om een bouwtechnische tekening vragen.
  • Isolatie
Op het moment dat je de dakbedekking wilt laten vernieuwen, is het een goed moment om over isolatiemogelijkheden na te denken. Je kunt advies vragen aan de dakdekker en veel dakdekkers hebben ook de expertise om je hierover goed te informeren en eventueel de klus met betrekking tot de isolatie erbij uit te voeren.
  • Onvoorziene omstandigheden
Het kan voorkomen dat er tijdens de werkzaamheden opeens gestuit wordt op geborgen gebreken of andere onvoorziene zaken (bijvoorbeeld houtrot of insecten, slecht weer en dergelijke). Calculeer de onvoorziene omstandigheden in, vooral als je dak bijvoorbeeld gedurende een bepaalde periode open ligt.
  • Buren
Licht de buren in als je dakbedekking gaat repareren of vernieuwen. Niet alleen wegens de geluidsoverlast, maar ook als je bepaalde wijzigingen wilt doorvoeren.

Zelf dak bedekken

Dakdekken kun je zelf  als je handig bent en enig technisch inzicht hebt. Je kunt veel informatie krijgen bij bouwmarkten. Voor elke soort dakbedekking hebben zij wel een folder met een stappenplan. De folder ‘dakbedekking’ van de Praxis geeft uitgebreide informatie over verschillende soorten dakbedekking met informatie over de samenstelling van de verschillende soorten en de toepassingsmogelijkheden. Er wordt ook veel aandacht in besteed aan het repareren van dakdelen.  Je kunt de folder via de website van de Praxis ook thuis downloaden en uitprinten. Op de website van de Gamma kun je instructies en informatie verkrijgen over het leggen van shingle dakbedekking. Online kun je nog veel meer informatie vinden over de specifieke soorten dakbedekking. De fabrikanten van de verschillende soorten dakbedekking geven bijvoorbeeld ook veel informatie over hun producten en de toepassing ervan aan particulieren.

In sommige gevallen is het verstandiger een professioneel persoon in te schakelen en je te laten adviseren. Zelf doen, lijkt financieel aantrekkelijker zoals gezegd in tip 1, maar als er toch schade ontstaat of je wordt geconfronteerd met onvoorziene problemen tijdens het klussen, dan kan het opeens een hele dure klus worden. Bereken hoeveel tijd en geld je bij benadering uit zult geven als je het zelf doet en vraag minimaal drie offertes aan bij verschillende dakdekkers. Zo kun je weloverwogen een afweging maken of je zelf de klus klaart of dat je het toch uit handen geeft aan een professioneel bedrijf. Offertes kun je tegenwoordig bij de meeste dakdekkers  online opvragen.

Tips & Reacties

Deel je eigen tip over dakbedekking

En maak kans op een cadeaubon ter waarde van € 25!